Formatie overhoop door mogelijk aftreden Hennis
Ook PvdA verantwoordelijk voor Mali-debacle
Titelfoto: Screenshot door redactie OpinieZ van YouTube-video, kanaal RTL Nieuws
Door een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over een mortierongeluk vorig jaar juli in Mali, staat minister van Defensie Jeanine Hennis onder zware politieke druk. Een Kamerdebat komende dinsdag zal uitsluitsel moeten bieden, maar nu al staat vast dat het lot van deze VVD-topper en vertrouweling van Rutte aan een zijden draadje hangt. Welke gevolgen heeft dat voor de formatie?
Eerder heb ik geschreven dat gezien de geopolitieke uitdagingen de komende jaren, het onverstandig zou zijn een D66-minister te benoemen op Buitenlandse Zaken.
Geopolitieke ontwikkelingen
De komst van president Trump leidt tot een nieuwe dynamiek in het Midden-Oosten, waarbij Israël mogelijk zal veranderen van het lelijke eendje van de internationale gemeenschap tot de witte zwaan van verandering. De Palestijnen met hun eeuwige slachtofferschap en terreurneigingen staan er minder goed voor en moeten eerst hun eigen huis op orde brengen. Daarnaast spelen er natuurlijk zaken van groot belang in de Europese Unie, waar de nieuwbakken Franse president Macron en de halfhartige bondskanselier Angela Merkel zich opmaken om de EU een push te geven in federale richting.
Aangezien D66 zich de afgelopen jaren telkens liet kennen als anti-Israël, blind voor Palestijnse of antisemitische terreur en volstrekt eurofiel, zou het onverstandig en dom zijn van het conservatieve meerderheidsdeel (VVD/CDA) in de formatie om de cruciale Buza-positie te gunnen aan een D66’er.
Positie Hennis
Jeanine Hennis leek de gedroomde kandidaat om namens de VVD minister van Buitenlandse Zaken te worden in het nieuwe kabinet. De fouten van Defensie in Mali zoals die nu naar voren komen door het onderzoek zijn dusdanig schrijnend, dat aftreden van minister Hennis onvermijdelijk lijkt. Zij kan misschien beter de eer aan zichzelf houden. Niet alleen werden de militairen de woestijn ingestuurd met afgekeurd en verouderd materieel, ook over hun medische verzorging bleek nauwelijks te zijn nagedacht. Behalve voor Jeanine Hennis, mag dit ook voor de top van de krijgsmacht niet zonder consequenties blijven.
Prestigeproject van de PvdA
Hoewel Jeanine Hennis de verantwoordelijke minister is, lijkt het me goed om ook stil te staan bij de rol van de PvdA-ministers van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans en Bert Koenders bij het debacle in Mali. Want zoals Raoul du Pre vorig jaar nog schreef in de Volkskrant was de VVD vanaf het begin tegen de missie in Mali, op grond van de moeilijke omstandigheden en het verouderde materieel van Defensie. Het was de PvdA die 2013/2014 de Mali-missie doordrukte als prestige-project. Frans Timmermans was toen Buza-Minister, Koenders zat nog in Mali voor de VN. Dat lijkt sterk op een één-tweetje tussen de heren. In 2016 was het Bert Koenders, inmiddels BuZa-minister, die verlenging van de missie doordrukte. Het moet dan ook extra wrang zijn voor Jeanine Hennis dat PvdA-leider en kabinetsmaatje Lodewijk Asscher haar nu als eerste openlijk laat vallen.
Toch schuilt hierin ook een les voor VVD, CDA en ChristenUnie voor de formatie. Een progressieve, idealistische minister van Buitenlandse Zaken stort Nederland mogelijk weer in VN-avonturen die we met onze verouderde en kapotbezuinigde krijgsmacht op dit moment niet aankunnen. Een reden te meer om deze portefeuille in conservatieve handen te houden. Laat de progressievelingen van D66 zich maar storten op onderwijs, kunst of milieu. Al gun je die beleidsgebieden ook iets beters.
Formatiespel
Hoe het ook zij, als Hennis na dinsdag werkelijk aftreedt, zal dat het formatiespel in hoge mate beïnvloeden en mogelijk zelfs laten mislukken. De kans is groot dat Mark Rutte met de val van Jeanine Hennis zijn koningin op het schaakbord kwijtraakt. Als het gevolg hiervan is dat D66 de BuZa en/of Defensie positie verovert in het nieuwe kabinet, ziet het er slecht uit voor Nederland.
Over de auteur
- Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.
