Tactische formatiespelletjes om de hete brij heen
Opnieuw onderhandelen met GroenLinks is een schijnbeweging
Na de mislukte formatiepoging van Edith Schippers verbaasde het niemand dat de VVD – bij monde van Schippers en Rutte zelf – vroeg om een informateur van PvdA-huize, Herman Tjeenk Willink. De VVD lijkt op een automobilist die voor het stoplicht de richtingaanwijzer op rechts zet, maar zodra er voldoende passagiers zijn ingestapt net zo vrolijk weer linksaf slaat. Een beeldspraak die Wim Kan overigens vroeger gebruikte voor het CDA.
Titelfoto: Screenshot door redactie OpinieZ van video YouTube-kanaal NOS
Linksere VVD
Ook op lokaal niveau wordt de VVD linkser. Denk bijvoorbeeld aan de Amsterdamse wethouder Erik van der Burg en zijn pleidooi om zoveel mogelijk asielzoekers toe te laten. De VVD van Mark Rutte wil volgens mij een centrumlinks kabinet, niet omdat dit beter is voor Nederland, maar wel omdat dit beter is voor het aanzien van Mark Rutte in Brussel. Zo wordt ons land opgeofferd aan de Brussels aspiraties van onze “nationale” leiders.
PvdA binnenhalen
Toch denk ik dat het opnieuw onderhandelen met Jesse Klaver van GroenLinks een schijnbeweging is. Want Rutte weet heel goed dat de verschillen op het vlak van immigratie en inkomensnivellering tussen GroenLinks enerzijds en VVD en CDA anderzijds (met D66 ergens daar tussenin) veel te groot zijn. De VVD-top heeft één doel voor ogen en dat is de PvdA binnenhalen als coalitiepartner. Die zal onder Asscher wat meer een realo koers varen dan onder de soms onstuimige Samsom.
Ook de liberale éminence grise Hans Wiegel pleit in zijn columns in de Telegraaf voor een coalitie met de PvdA, maar ziet heel goed in dat dat tijd vergt. Asscher heeft immers tijd nodig om zijn partij na het vernietigende verlies te herstructureren en geloofwaardig de draai naar meeregeren te laten maken. “Misschien kunnen ze over zes of zeven weken alsnog aanschuiven”, scheef Wiegel in april in zijn column. “Dat is ook in het belang van de PvdA. Want Asscher is geen oppositioneel kanon. En dan kan Jeroen Dijsselbloem gewoon minister van Financiën blijven.”
Aboutaleb snapt het
De Rotterdamse burgemeester Aboutaleb, die Asscher nog goed kent van zijn wethouderstijd in Amsterdam, deed al een een-tweetje met zijn vriend Lodewijk door te zinspelen op een beter gecontroleerde immigratie. Deze twee willen van de PvdA weer een volkse, realistische partij maken met vermoedelijk Aboutaleb straks als “sterke man” in de regering. Dat Aboutaleb ook pleitte voor een coalitie van VVD en CDA met de PVV zie ik als een handige schijnbeweging. Aboutaleb weet heel goed dat VVD en CDA dat niet willen en positioneert intussen zichzelf als migratie-realo. Meesterlijk gespeeld!
Wereldrecord formeren
Zoals Wiegel ook aangaf is het helemaal niet erg als de formatie wat langer duurt. Wiegel verwees naar het Belgische formatie-wereldrecord van 541 dagen (2010-2011). Een record dat prima werkte voor de Belgische begroting, die eindelijk eens geen last had van nieuwe, zinloze politieke projecten en voor het eerst sinds lange tijd op orde kwam.
Tijd winnen
Kortom, de VVD rekt tijd. Ik denk dat Rutte en Schippers daarom onaangenaam verrast waren dat de ongeduldige en heftig naar het pluche verlangende Alexander Pechtold in één middagje de CU afserveerde. Rutte en Schippers hadden hier – in weerwil van hun gespeelde ongeduld – graag een maand de tijd voor genomen, om vervolgens rustig met de PvdA te kunnen praten. Dit zijn de tactische spelletjes in Den Haag. Ik denk dan ook niet dat er een coalitie komt met GroenLinks en evenmin met de CU. De VVD wil vooral tijd winnen en dat zal Rutte ongetwijfeld in de strandtent uitgelegd hebben aan Pechtold. Mocht het anders liggen en komt er na de huiselijke sessies bij informateur Tjeenk Willink toch tot een hernieuwde formatiepoging VVD-CDA-D66-GroenLinks, dan denk ik niet dat die de eindstreep zal halen.
Hoewel er economisch geen noodzaak is om snel een regering te vormen, zijn er andere dossiers die wél om een doortastende regering vragen. Vooraan staat het immigratiebeleid en de – ondanks het grote ontkennen – relatie daarvan met islamitische terreur. Migratie was het grote breekpunt met GroenLinks.
EU-superstaat
Er is nog echter een ander, minstens even belangrijk thema. Elsevier-redacteur Jelte Wiersma zette onlangs uiteen dat Nederland een bondsland dreigt te worden van een EU-Superstaat onder leiding van het duo Merkel-Macron:
“De technocratische en minder democratische Europese superstaat, onder anderen gewenst door de Franse EU-grondlegger Jean Monnet, bestaat tot op zekere hoogte al. Met de gelddrukkerij van de Italiaanse president van de Europese Centrale Bank Mario Draghi als bekendste voorbeeld. Ook leven zo’n vijfhonderd miljoen mensen onder de jurisdictie van het Europese Hof van Justitie. De productie van geld en de niet-strafrechtelijke rechtspraak zijn zo onder EU-controle. De volgende stappen zijn EU-belastingen en EU-staatsleningen, een EU-leger en een Europees Openbaar Ministerie dat strafrechtelijke vervolging kan instellen. “
Wierma stelt dat Nederland daar maar weinig tegen kan doen, tenzij we een regering hebben die een krachtige positie durft in te nemen. Ik moet bekennen dat ik in dit opzicht Buma nog wel enigszins vertrouw (ondanks de pro-EU track record van het CDA), maar Rutte helemaal niet en wat betreft Pechtold en de EU-superstaat: dat is natuurlijk de kat op het spek binden.
Centrum-rechts
Om dit rampsecenario te verhinderen zou Nederland beter af zijn met een centrum-rechts kabinet van VVD, PVV en CDA, eventueel aangevuld met partijen als SGP, 50Plus en FvD. De kans hierop lijkt me echter nihil. Met de PvdA bij het kernteam VVD/CDA/D66 heb ik weinig hoop dat de problemen op het gebied van migratie en terrorisme worden aangepakt en de koers naar een nog machtigere EU kan worden tegengehouden.
Over de auteur
- Amsterdammer in Rotterdam, blogger, schrijver van e-books, voetbalvader, Volvo 940 rijder, in het dagelijks leven Recruitment / Human Resources Consultant.
