Reclassering: een bureaucratische wanorde

Stel, u heeft uw leven lang uw steentje bijgedragen aan de maatschappij. Op een gegeven moment gaat het mis. U laat zich tijdens een avondje stappen meeslepen op het verkeerde pad. U begaat een delict en wordt vervolgd en veroordeeld. Het idee is dat u dan uw straf uitzit en weer re-integreert in de maatschappij als deze straf is uitgezeten.

Reclassering zou u daarbij moeten helpen, maar wat als juist reclassering dit re-integratieproces moeilijker maakt? Direct na het rechterlijk vonnis neemt u braaf contact op met de reclassering. Opdat u al voordat de detentie ingaat voorzienbare problemen kan tackelen als hoe betaal ik mijn rekeningen in detentie? en waar kan ik straks wonen en werken?

Uw welwillendheid wordt echter door de reclassering beloond met een haast oneindige reeks doorverwijzingen. Waardoor tegen de tijd dat u zich daadwerkelijk in detentie meldt, er nog altijd niets geregeld is. In detentie zet deze trend zich voort, totdat u uiteindelijk buiten staat zonder – u raadt het al- vaste verblijfplaats en baan, maar mét openstaande rekeningen en meldplicht. Reclassering in detentie heeft u wel doorverwezen naar “de paarse balie”. Maar eenmaal bij de gemeente blijkt deze reeds een jaar geleden te zijn opgeheven.

sessies waar een recent afgestudeerde

“ontwikkelingscoach” vraagt wat u bij dit alles voelt

Toch besluit u zich van uw beste kant te laten zien door zo goed mogelijk medewerking te verlenen. U probeert uw administratie bij te werken, aangezien dat in detentie vrijwel onmogelijk was. U bent nooit afwezig bij sessies van reclassering, waar een “ontwikkelingscoach” (een recent afgestudeerde jongedame) u als volwassen persoon vraagt wat u bij dit alles voelt. U maakt vaak mee dat afspraken dubbel zijn ingepland of dat het aanspreekpunt waarmee u zou gaan zitten afwezig is. Toch zoekt u verder naar een woning en een baan om het normale leven weer op te pakken. En warempel, het lot is u goed gezind, u zou aan de slag kunnen als financieel adviseur.

Te vroeg gejuicht! Want u heeft een meldplicht. U dient zich tweemaal per week om 11 uur ’s ochtends te melden bij de reclassering. Door een administratieve dwaling dient u dat ook nog eens in twee verschillende gemeenten die 110km uit elkaar liggen, tegelijkertijd te doen. Logischerwijs gaat de werkgever niet met u in zee, want wat heb je nou aan een werknemer die twee keer per week een paar uur weggaat om zich te melden?

kwaadwillenden ontlopen de reclassering

en de welwillenden worden er slechts door gehinderd

U vertelt dit aan de reclassering, maar die is alleen maar geïnteresseerd in de vraag waarom u zich in één van beide gemeenten niet hebt kunnen melden. Dit is voor hen zelfs een reden om de meldplicht te verlengen in plaats van te schorsen. Uw kans op een baan en daarmee ook een verblijfplaats, is daarmee zo goed als verkeken.

In dit geval hadden we te maken met een welwillende ex-gedetineerde. Maar wat als die welwillendheid er niet is? Gangmembers en andere gevallen uit die categorie kiezen er op dit moment vaak voor om de voorwaardelijke straf óók direct uit te zitten. Dan vervalt namelijk de meldplicht en heb je na detentie überhaupt niet meer te maken met Justitie.

Op deze manier ontlopen kwaadwillenden de reclassering en de welwillenden worden er slechts door gehinderd. In het licht van dit geval lijkt zo snel mogelijk ingrijpen in deze bureaucratische wanorde geboden. Reclassering schiet anders zijn doel finaal voorbij.