Ook uw baan verdwijnt waarschijnlijk
De Belastingdienst ontslaat duizenden medewerkers. ING ontslaat duizenden medewerkers. En aan de andere kant: salarissen CEO’s stijgen onevenredig (verdedigd door Arend Jan Kamp) of de maatschappelijke onrust rondom ABN. Er is nogal wat aan de hand op de arbeidsmarkt. Nederlands is sinds een paar jaar volop in transitie. De transitie van een economie die gestoeld is op de tweede industriële revolutie, waarin Nederlandse multinationals groot zijn geworden, naar een economie die gestoeld is op het digitale tijdperk.
Sinds september dit jaar, naar aanleiding van een toespraak van minister Asscher, is in Nederland een beetje de discussie op gang gekomen over de mogelijke impact en maatregelen die we met het oog op de transitie moeten nemen. Zoals vaak in Nederland leidt dit nog niet tot actie, anders dan wat oppervlakkige doelstellingen voor het onderwijs, zoals de 21st century skills die verplicht zijn vanaf 2020.
Het zou goed zijn om per industrie na te gaan wat de mogelijkheden zijn die digitalisering biedt. In welke sectoren zijn bijvoorbeeld exponentiële modellen mogelijk door verregaande digitalisering (lees dat boek)? Ik denk dat als de marktwerking de vrije ruimte krijgt (met elementen als vraag en aanbod, kwaliteit, lage prijs) we de komende jaren afscheid kunnen nemen van bijna de gehele huidige financiële sector, accountancy, juridische sector en grote delen van groothandel en logistiek, zorgsector, energiesector en het onderwijs. Oh ja, en niet te vergeten de overheid die gefloreerd heeft tijdens de tweede industriële revolutie en nu het toonbeeld is van een sector die verregaand geautomatiseerd kan worden.
Ofwel: er verandert nogal wat. En wat doen we in Nederland? Precies hetzelfde als toen de stoommachines hun intrede deden: luisteren naar de lobby-organisaties van de gevestigde orde. Waar begin negentiende eeuw de windmolenindustrie ervoor zorgde dat stoommachines in Nederland pas 50 jaar na Engeland op grote schaal werden ingevoerd, lijken de grote successen van de tweede industriële revolutie: grootbedrijf, vakbonden en overheid nu de belangrijkste rem op de transitie. Met alle gevolgen van dien. De stand van zaken in Nederland is goed beschreven in dit artikel van de Harvard Business Review.
Het is dus tijd voor actie in Nederland. Er zijn talloze mogelijkheden voor Nederland om sneller te gaan dan Singapore of Zuid-Korea, maar in dit land houden we ons vooral bezig met het remmen van technologische vooruitgang. Wat mij betreft beginnen we morgen door twintig procent van de SER-leden te vervangen door managers van start-ups en door tien procent van de investeringen in wegen aan de digitale infrastructuur te besteden. En laten we ook beginnen met nieuwe onderwijsvormen (die we dan vooral geen onderwijs meer noemen) en onmiddellijk ophouden met het subsidiëren van oude industrie. Zo is de grootste economische subsidie in Nederland nog altijd de subsidie op energie voor grootverbruikers.
Bij maatschappelijke transities speelt de overheid een grote rol. Nodig is politieke durf om Nederland te hervormen. Economisch en sociaal, want het voorbeeld van de grootverdieners waarmee ik begon is duidelijk. Er zal een kleine groep mensen komen die grote economische toegevoegde waarde heeft en een grote groep mensen die vervangbaar is. Dat gaat leiden tot grote sociale verschillen. Voor de problemen die dat geeft moeten we een oplossing vinden. Mark Rutte en Lodewijk Asscher: er is werk aan de winkel!
Over de auteur
- Vraagt zich vooral dingen af en verwondert zich over technologie, innovatie en samenleving. Werkt bij een overheid.
Recent gepubliceerd
Economie18 mei 2019Straks deel je al je bankgegevens voor een Pizza Pepperoni
Innovatie&Techniek20 februari 2019Drie basisregels voor gebruik sociale media
Economie4 januari 2019We moeten weer dijkenbouwers worden met ambitie en visie
Migratie5 september 2018De Mensenleven Indicator